💡 توضیحاتی در خصوص نشر آمار گردشگری در فضای مجازی

📍 چند روزی است شاهد انتشار یک اینفوگرافیک زیبا در قالب نقشه جهان، با عنوان «درآمد اقتصادی توریسم و سفر (سال ۲۰۱۷ میلادی)» در فضای مجازی هستیم.

اما نسخه فارسی این نقشه سوالات و شبهاتی را پیرامون صحت و سقم اطلاعات و همچنین مرجع منتشر کننده آن به دنبال داشته است.

💡 گروه مدیریت ایده های گردشگری (IranTIM) به عنوان مرجع تخصصی گردشگری که پیگیری آمار و گزارش های معتبر را در برنامه های خود قرار داده است، با ارائه توضیحات تکمیلی، درصدد پاسخگویی به حجم قابل توجه سوالاتی است که از سوی همراهانش دریافت کرده است. در ادامه توضیحات تکمیلی به تفصیل بیان شده است:

🔍 نکته اول:

👈 نسخه اصلی این نقشه با عنوان «اقتصاد سفر و گردشگری (۲۰۱۷): وابسته ترین کشورها به صنعت سفر کدامند؟» توسط وب سایت howmuch.net با تجمیع اطلاعات مندرج در گزارش «رقابت پذیری سفر و گردشگری نسخه ۲۰۱۷»، در ۲۶ آوریل ۲۰۱۷ (۶ اردیبهشت ۹۵) طراحی شده است.

👈 چنانچه می دانیم گزارش «رقابت پذیری سفر و گردشگری» هر دو سال یکبار توسط «مجمع جهانی اقتصاد (WEF)» و با استفاده از اطلاعات دست اول آن نهاد و همچنین اطلاعات ارائه شده توسط «شورای جهانی اقتصاد شورای جهانی اقتصاد (WTTC)»، «سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)» و چندین نهاد دیگر، با عطف به آخرین اطلاعات موجود تدوین می گردد.

👈 از طرف دیگر، شاخص های اقتصادی گردشگری ایران و شاخص های اقتصادی گردشگری ایران و جهان همه ساله (معمولاً در ماه مارس یعنی نیمه دوم اسفند الی نیمه اول فروردین) توسط «شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC)» در گزارشی تحت عنوان «اثرات اقتصادی سفر و گردشگری» برای جهان و کشورهای عضو تهیه می شود.

📊💵 با توجه به مطالب فوق الذکر:
👈 پرواضح است که در زمان تهیه نسخه ۲۰۱۷ گزارش WEF (تاریخ انتشار: ۵ آوریل ۲۰۱۷ مصادف با ۱۶فروردین ۱۳۹۵)، آخرین اطلاعات موجود درباره وضعیت اقتصادی جهان و کشورها، «گزارش اثرات اقتصادی سفر و گردشگری، نسخه ۲۰۱۶» بود که آمار واقعی سال ۲۰۱۵ را دربر می گرفت. کمااینکه در توضیحات گزارش WEF نیز سال ۲۰۱۵ درج شده است.

👈 با این حال، به دلیل ناقص بودن توضیحات همراه اینفوگرافیک، مخاطبین به اشتباه، چنین برداشت کرده اند که درآمد گردشگری ایران «در سال ۲۰۱۷» رقم ۱۰ میلیارد دلار بوده است و به هنگام دست به دست شدن، عنوان به این صورت تغییر یافته است.

👈 در حالیکه آمار مربوط به اقتصاد گردشگری سال ۲۰۱۷ در ماه مارس ۲۰۱۸ منتشر خواهد شد.

💵 شایان ذکر است، مطابق گزارشات WTTC اولاً منظور از درآمد گردشگری، سهم مستقیم این صنعت در تولید ناخالص داخلی (GDP) می باشد که در سال ۲۰۱۶ برابر با ۳۶۷ هزار و ۶۳۵ میلیارد ریال (۱۱.۹ میلیارد دلار)، معادل ۲.۹ درصد از GDP کل؛ و در سال ۲۰۱۵ برابر با ۲۹۴ هزار و ۴۲۸ میلیارد ریال (۱۰.۱۵ میلیارد دلار) معادل ۲.۵ درصد GDP کل بود.
💵 در ثانی، سهم کل گردشگری در GDP در سال ۲۰۱۶ برابر با ۳۱.۵ میلیارد دلار (۷.۷ درصد) و در سال ۲۰۱۵ برابر ۶.۷ درصد بود.
💵 سوم اینکه، صادرات گردشگری ایران یا درآمد گردشگری از محل گردشگران خارجی در سال ۲۰۱۶ معادل ۴.۲ میلیارد دلار گزارش شده است.

🔍 نکته دوم و مهم:

👈 «مهارتِ خواندنِ» گزارشات تخصصی، «هنری» است که انتظار می رود متخصصان به آن مجهز شوند تا خود و دیگران را دچار ابهام نسازند؛ چه بسا، در فضای نوپا و حساس گردشگری ایران که اطلاعات معتبر گردشگری به شکلی منسجم به اطلاع فعالان نمی رسد، تسلط افراد و گروه های تأثیرگذار و همچنین رسانه های گردشگری به این مهارت بسیار حائز اهمیت است.

📊 البته لازم به توضیح است هر چند برخی افراد درباره اعتبار گزارشات نهادهای بین المللی تردید دارند؛ اما در سراسر جهان به گزارشات تهیه شده توسط نهادهایی چون WTTC و UNWTO، به عنوان معتبرترین منابع آماری گردشگری استناد می شود و درخصوص ایران، دردسترس ترین آمار معتبر می باشد.

🔍 نکته سوم:

👈 رسانه های اجتماعی در عین سودمندی، می توانند بسیار گمراه کننده نیز باشند. کمااینکه اغلب دیده می شود بسیاری از فعالان دولتی و خصوصی گردشگری با توجه به اعتبار منتشرکنندگان، به محتوای منتشرشده توسط آنان استناد می کنند.

برهمین اساس، مسئولیت سنگینی بر دوش مدیران رسانه های اجتماعی نهاده شده است. از صفحات، کانال ها و گروه های تخصصی گردشگری انتظار می رود اولاً پیش از نشر هر مطلبی، به «بررسی منبع و درستی مطالب،» و همچنین «ارائه توضیحات جانبی لازم» بپردازند؛ در ثانی، انتظار می رود در نشر مطالب صفحات و کانال های همکار، حقوق تهیه کننده را محترم شمرده و از ذکر منبع دریغ ننمایند.