از نقدهایی در لفافه تا خط و نشان‌هایی از سر بلاتکلیفی در گردهمایی تورگردان‌ها
اخبار گردشگری: پنج شنبه ۷ دی ۱۳۹۶
گردهمایی تورگردانان ایران درحالی برگزار شد که نمایندگان مجلس و بخش خصوصی، دولت را به نقد و چالش کشیدند و خواستند بیشتر از آن‌که حرف بزند، عمل کند. مسؤولان دولتی نیز در لفافه مجلسی‌ها را نقد کردند که در اجرای سیاست‌های توسعه‌ای و بودجه‌ریزی هم‌سو نبوده‌اند. در این میان، وزارت خارجه با برگ برنده ویزا و دیپلماسی لبخند، از سوی سه ضلع دولتی، خصوصی و مجلس، شایسته تقدیر دانسته شد.
به گزارش مدیریت ایده های گردشگری (IranTIM) به نقل از ایسنا، این گردهمایی سالانه که بیشتر به بهانه طرح مطالبات بخش صادرات گردشگری و تشکل‌های فعال با تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران کشور برگزار می‌شود، امسال نیز کانون بحثِ ضرورت حذف مالیات بر ارزش‌افزوده، ایجاد انقلاب در زیرساخت‌های گردشگری، همراهی با تبریز ۲۰۱۸ ـ پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی ـ و عملکرد شهر جهانی یزد پس از ثبت در یونسکو بود.
حسن قشقاوی ـ معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه ایران ـ پس از نقد برخوردهای حکومتی در گردشگری و ضعف در نظام پاسخگویی ایران، خبری داد و گفت: قول شرف می‌دهم روادید کاغذی ایران در سراسر جهان تا پیش از ماه مبارک رمضان حذف شود.
ابراهیم پورفرج ـ رییس جامعه تورگردانان ایران ـ هم با تأکید بر ضرورت هرچه سریع‌تر حذف کردن مالیات بر ارزش‌افزوده از صنعت گردشگری، گفت: شرکت‌های خارجی به خاطر دریافت این مالیات، ما را به کلاهبرداری، سوءاستفاده از قوانین دولتی و باج‌گیری متهم می‌کنند.
او همچنین مسؤولان را تهدید کرد که اگر در این مسیر آن‌ها را همراهی نکنند، ۱۶۶ آژانس از مجموع ۴۰۰۰ دفتر خدمات مسافرتی که گردشگر به ایران وارد می‌کنند، رویه خود را تغییر می‌دهند و خط دبی و ترکیه را چارتر می‌کنند و دیگر گردشگر وارد نمی‌کنند.
پورفرج همچنین به غیبت رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این گردهمایی با وجود وعده‌ای که برای حضور داده بود، اشاره کرد و با ناامیدی گفت؛ ایشان جلسه دیگری داشته که آنجا را به این جمع مهم گردشگری ترجیح داده است.
یک نفر متقاضی ساخت مینی‌بوس گردشگری شده
اما در میان نقدهایی که بین بخش خصوصی و دولتی مبادله می‌شود، مجتبی خسروتاج ـ معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس سازمان توسعه تجارت ـ از اعلام آمادگی این سازمان برای حل مشکلات تورگردان‌ها سخن گفت و افزود: کمک‌های ما می‌تواند در بخش سرمایه‌گذاری باشد، مثلا تقاضایی در زمینه تولید مینی‌بوس‌های گردشگری مطرح شده که می‌توانیم همراهی کنیم. در بعضی کشورها مخصوصا اروپا و بوی‍ژه اسپانیا که کمیسیون‌های مشترک اقتصادی را در اختیار داریم می‌توانیم در خدمت گردشگر باشیم و در نمایشگاه‌های ۲۰۱۸ نیز همراه‌تر عمل کنیم.
چرخش گفتمان شهرداری از تخریب به حفاظت
اما بخشی از این گردهمایی به شهرداران یزد و تبریز که محور رویدادهایی بوده‌اند، اختصاص داشت. مهدی جمالی‌نژاد ـ شهردار یزد ـ با اشاره به رشد ۸۰ درصدی ورود گردشگر به این شهر، گفت: گفتمان و رویکرد شهرداری‌ها نسبت به میراث فرهنگی عوض شده و به سمت حفاظت و صیانت چرخیده است.
او با اشاره به کمبودهای گردشگری از سرویس بهداشتی گرفته تا نبود تابلوهای راهنمایی که چاره کار آن‌ها بیشتر در دست شهرداران است، افزود: می دانم که شهرداری‌ها همیشه دغدغه میراث فرهنگی کشور بوده است، ولی خوشبختانه نگاه و رویکرد آن‌ها تغییر کرده و به اقدامات فرهنگی، اجتماعی و گردشگری روی آورده اند و گفتمان‌شان عوض شده است.
جمالی‌نژاد که از شهریورماه امسال مسؤولیت در شهرداری یزد را پذیرفته است، گفت: گفتمان شهرداری یزد به عنوان شهر ثبت‌شده در یونسکو که تا پایان سال نیز جشن جهانی شدن آن برگزار می‌شود، حفاظت‌محور شده است، به این معنی که ما در کنار اقدامات زیرساختی، کارهای حفاظتی نیز انجام می‌دهیم و از آثار به جای‌مانده از گذشته صیانت می‌کنیم.
سلول‌های مغزی سفیران و رایزنان بر جذب گردشگر متمرکز شود
مجید خدابخش ـ استاندار آذربایجان شرقیـ نیز با اشاره به برنامه‌های تبریز ۲۰۱۸، گفت: این مراسم فرودین‌ماه سال ۹۷ افتتاح می‌شود و با همراهی وزارت خارجه از ۱۲ کشور که نوروز را ارزش‌گذاری می‌کنند برای حضور در این مراسم دعوت شده است. افکار عمومی در این شهر نیز آماده پذیرایی از گردشگران است. ما تعهد می‌دهیم و تلاش می‌کنیم مشکلات را هرچند که درصد آن‌ها زیاد است، حل کنیم، ولی بخشی از آن‌ها ملی است و عزم دیگران را می‌طلبد.
او ادامه داد: کشور در دوره گذار است. وابستگی به نفت ضرورتا اتفاق می‌افتد. از سوی دیگر هزینه جاری دولت بسیار بسیار زیاد شده و برای توسعه نیازمندیم از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کنیم.
وی گفت: مشکل ما در استان فقط پول نیست. حاضریم پول مورد نیاز را بدهیم، ولی نمی‌دانیم به کی و به چی باید پول بدهیم. آقای قشقاوی – معاون امور کنسولی، مجلس و ایرانیان وزارت خارجه – اشاره کردند که مشکل ویزا تا حدی برای گردشگران حل شده است، اما تا زمانی که جهت‌گیری و رویکرد سلول‌های مغزی سفارتخانه‌ها و رایزنان فرهنگی مبتنی بر جذب گردشگر نشود، مشکل حل نخواهد شد.
خدابخش اظهار کرد: همه افکار ما دست‌کم در ۵۰ سال گذشته متمرکز بر واردات کالا بوده است. فقط بلد بودیم نفت صادر کنیم. حالا می‌خواهیم صادرات انجام دهیم. البته موفقیت‌هایی داشته‌ایم. مثلا با وجود همه مشکلات فردی در استان آذربایجان شرقی ۱۴ هزار کارگر دارد و به ۶۵ کشور دنیا صادرات انجام می‌دهد. ۱۲۵ میلیون دلار نیز صادرات داشته است. او ماده اولیه کاکائو را به ایران وارد و پس از تبدیل به پودر به سوئیس، مرکز تولید شکلات جهان صادر می‌کند. شما حتی محصولات او را در سوپرمارکت‌های ایران نمی‌بینید و یا در «سرد رود» ما حتی یک بیکار هم نداریم. آنجا محل تولید فرش دستباف است که فقط برای بافت یک تابلوفرش ۲۳ نفر کار می‌کنند. از این محل نیز ۵۰ میلیون دلار صادرات داشته‌ایم.
دوست داریم به سیمان و میلگرد پول بدهیم نه به تبلیغات
شهاب‌الدین بیمقدار ـ نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس ـ در ادامه با انتقاد به وضعیت مدیریت و سرمایه‌گذاری در گردشگری گفت: متأسفانه ما فقط درباره گردشگری زیاد حرف می‌زنیم. راهکار عملیاتی نداریم. با وجود قوانین صریح اما همچنان جزیره‌ای عمل می‌کنیم.
او با تأکید بر ضرورت همراهی وزارتخانه‌هایی چون خارجه برای فراهم کردن زمینه سرمایه‌گذاری و اختصاص میزی به فعالیت‌های اقتصادی در سفارتخانه‌ها، اظهار کرد: مجلس و دولت برای تبلیغات پول نمی‌گذارند. ما دوست داریم به سیمان، آجر و میلگرد پول بدهیم.
این نماینده مجلس همچنین گفت: پیشنهادی ارائه کرده‌ام که براساس آن دو درصد به کالاهای وارداتی غیراساسی و دارویی اضافه شود تا از آن محل خرج توسعه صادرات گردشگری شود. معتقدم محصول گردشگری باید تبلیغ شود، مخصوصا در تلویزیون ایران. دولت باید به سایت‌هایی که در ایران به وجود آمده‌اند کمک کند تا به سایت‌های جهانی وصل شوند.
او همچنین خطاب به دیگر نمایندگان مجلس گفت: در قانون آمده که ما باید دنبال بخش خصوصی باشیم. باید به آن‌ها احترام بگذاریم. اگر قوانین را نمی‌دانند به آن‌ها یاد دهیم. توسعه با شعار اتفاق نمی‌افتد. می‌گویند هر گردشگر معادل ۲۵ بشکه نفت درآمد دارد درحالی که کمترین سرمایه را برای توسعه نیاز دارد. همین حالا آقای زنگنه وزیر نفت میلیاردها دلار تسهیلات درخواست کرده تا یک درصد استحصال منابع نفتی را افزایش دهد.
این نماینده تبریز همچنین گفت: تو را به خدا تبریز ۲۰۱۸ را جدی بگیرد. دولت کاری برای آن نکرده است.
گردشگر بیگانه نیست
در ادامه پروانه سلحشوری ـ نماینده مردم تهران در مجلس ـ با اشاره به طلب کمک بخش خصوصی از دولت، متذکر شد: این دولت است که به بخش خصوصی نیاز دارد و باید قدر آن را بداند. متأسفانه نه دولت و نه مجلس قدر این بخش را نمی‌دانند. اگر می‌دانستند طرح کمیسیون ویژه گردشگری را در مجلس تصویب کرده بودند. هر چند که این اتفاق خواهد افتاد چون در دستور کار مجلس قرار دارد و نباید نگران بود.
او در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نگاه‌های منفی که نسبت به گردشگری وجود دارد، اظهار کرد: معتقدم برای صدور انقلاب، کافی است گردشگر وارد کشور شود. با بررسی وبلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی گردشگرانی که به ایران سفر کرده‌اند به ویژه زنان به این نتیجه رسیده‌ام که حضور آن‌ها در کشور ما چقدر افکار و دیدگاهشان را تغییر می‌دهد. زن‌ها شاید در ابتدای سفر با حجاب مشکل داشته باشند، اما در ادامه برایشان مسئله‌ای وجود ندارد.
او اضافه کرد: فکر نکنید گردشگر بیگانه است و فرهنگش روی ما تأثیر می‌گذارد. مطمئن باشید این فرهنگ ایرانی است که گردشگر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
سلحشوری همچنین از بخش خصوصی درخواست کرد ضمن تعریف مقاصد جدید گردشگری برای توزیع سفر در ایران کمک کنند کمیسیون ویژه گردشگری در مجلس تصویب و وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تشکیل شود تا از این مشکلات رها شوند.
عمان درحال از دست رفتن است
سعید اوحدی ـ معاون سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ـ که آخرین سخنران این گردهمایی بود، در سخنانی گفت: هنوز در حوزه توسعه گردشگری راه زیادی در پیش داریم، با این جلسات هم‌اندیشی می‌توان تلنگری به مجموعه‌های مختلف ازجمله سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری زد تا با افزایش شناخت، ابزار مورد نیاز را برای توسعه گردشگری فراهم کرد.
وی با اشاره به وضعیت زیرساخت گردشگری در ایران اظهار کرد: بسیاری از ابزارها در اختیار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و معاونت گردشگری این سازمان نیست، مثلاً در لایحه بودجه امسال، سرفصل تملک دارایی یارانه زیرساخت‌های صنعت گردشگری نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد کاهش داشته است. متأسفانه کشور ما با وجود ظرفیت‌های بی‌نظیری که دارد، در حوزه زیرساخت‌های گردشگری بین ۱۳۶ کشور دنیا در رتبه ۱۱۶ قرار دارد.
اوحدی همچنین به برخی مشکلات مربوط به ویزا اشاره کرد و افزود: سال گذشته ۳۶ هزار نفر از عمان به ایران سفر کردند، درحالی‌که این آمار امسال ریزش داشته است. ایران فقط یک سفارت در مسقط دارد و مردم سایر شهرها مجبورند دست‌کم دو سه ساعت رانندگی کنند تا به این سفارت برسند.
او همچنین به ظرفیت گردشگری سلامت در ایران که مورد توجه کشورهایی همچون عمان است، اشاره و اظهار کرد: توسعه گردشگری نیازمند عزمی ملی است، امیدواریم با کمک هم به اجماعی برای رسیدن به اهداف برسیم.
در حاشیه این گردهمایی از مجتبی کریمی ـ رییس اداره گذرنامه و روادید وزارت خارجه ـ به خاطر همراهی با صنعت گردشگری و حل مشکلات ویزای فرودگاهی و پیگیری ویزای الکترونیکی و صیانت از حقوق ارباب رجوع، تقدیر شد.
غذا و موسیقی همچنان در محاق
همچنین قرار بود بانوانی از موزه موسیقی اصفهان که یکی از پرطرفدارترین اماکن در بین گردشگران خارجی است، به اجرای موسیقی بپردازند که عنوان شد به دلیل محدودیت‌هایی که معمولا از ناحیه اداره اماکن متوجه اجرای چنین مراسمی در هتل‌ها است، ترجیح داده شد تنها کلیپی از موزه موسیقی اصفهان پخش شود.
پذیرایی از مهمانان این مراسم نیز با تنوع در فهرست غذاهای ایرانی همراه بود که سیدهادی شیرازی ـ دبیر جامعه تورگردانان ایران ـ توضیح داد: تنوع در فهرست غذایی و استفاده از خوراک اصیل ایران در چنین گردهمایی‌هایی که هم مسؤولان دولتی و هم فعالان گردشگری حضور دارند، با هدف و انگیزه ترویج این ظرفیت و فرهنگ صورت گرفته است، به این امید که دست‌اندرکاران متوجه تاثیر خوراک اصیل ایرانی در صنعت گردشگری شوند و فقط به کباب فکر نکنند.